W ostatnim czasie spotkaliśmy się w swojej pracy ze skomplikowanym problemem prawnym. Działkowiec w drodze umowy przeniesienia prawa do działki, przeniósł to prawo na rzecz innej osoby. Nabywca złożył egzemplarz umowy ze stosownym wnioskiem w Zarządzie ROD. Po analizie dokumentów znajdujących się w teczce działki, w szczególności deklaracji członkowskiej, Zarząd ROD stanął na stanowisku, iż w dniu zawierania umowy przeniesienia prawa do działki pomiędzy zbywcą a nabywcą, użytkownikiem działki był również małżonek zbywcy.
Faktycznie zbywca był w związku małżeńskim jednakże od wielu lat małżonkowie nie utrzymywali ze sobą jakichkolwiek relacji. W związku z tym Zarząd ROD uznał, iż pod umową przeniesienia prawa do działki, dla jej ważności, winien widnieć podpis małżonka. W związku z powyższym odmówił zatwierdzenia przeniesienia prawa do działki.
Niebawem po zawarciu umowy przeniesienia prawa do działki, zbywca zmarł i do Zarządu ROD zgłosił się małżonek zmarłego składając pismo o zawarcie z nim umowy dzierżawy działkowej jako osoba bliska po zmarłym w trybie art. 38 ust. 1 ustawy o ROD. Zarząd ROD w związku ze zgłoszeniem się małżonka zmarłego oraz wątpliwościami co do tego czy wszystkie osoby podpisały się pod umową przeniesienia prawa do działki jak już wcześniej wspomniano odmówił zatwierdzenia tej umowy i przyznał prawo do działki małżonkowi zmarłego zbywcy. Zaistniała sytuacja, w której działka niejako posiada dwóch obcych sobie użytkowników – formalnego i nieformalnego.
W takim wypadku nabywcy przysługuje mu zgodnie z art. 41 ust. 7 ustawy o ROD prawo do wytoczenia powództwa o ustalenie, że odmowa zatwierdzenia przeniesienia prawa do działki jest bezpodstawna bądź ewentualnego powództwa o zwrot zapłaconej kwoty za nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce przeciwko małżonkowi, któremu Zarząd ROD przyznał prawo do działki po zmarłym.
Niekompletne teczki działek ogrodowych a niejednokrotnie brak jakichkolwiek dokumentów świadczących o tym kto jest użytkownikiem działki prowadzą do bardzo trudnych sytuacji jak w powyżej opisanym przykładzie, dlatego też Zarządy ROD winny na bieżąco monitorować zawartość teczek działek i uzupełniać brakujące dokumenty bądź podejmować kroki w celu wyjaśnienia panujących w dokumentach nieścisłości co pozwoli na uniknięcie tak bardzo skomplikowanych spraw. Również rolą działkowców jest aby gromadzili dokumenty świadczące o tym, że są użytkownikami działki co pozwoli uniknąć niepotrzebnych nerwów zarówno dla Zarządów ROD jak i samych działkowców.
Radca Prawny OZ Szczecin
Michał Tera
